Ροχαλητό – Υπνική άπνοια

Τι είναι το σύνδρομο της υπνικής άπνοιας;

Η χειρότερη κατάσταση των κρίσεων υπνικής άπνοιας κατά τον ύπνο οφείλεται στην πλήρη απόφραξη του αεραγωγού και αποτελεί το Σύνδρομο Υπνικής άπνοιας (Sleep apnea syndrome). Συνήθως τα επεισόδια της άπνοιας (διακοπή της αναπνοής άνω των 10΄΄), τις πρώτες φορές που παρουσιάζονται, μπορεί να γίνουν αντιληπτά από τον ίδιο τον πάσχοντα, ο οποίος ξυπνάει πανικόβλητος επειδή αισθάνεται ότι κάποιος του έχει κλείσει το στόμα (τον πλάκωσε η μώρα που έλεγαν παλαιότερα) και δεν μπορεί να αναπνεύσει.

Καθώς, όμως, ο χρόνος περνά, ο πάσχων συνηθίζει την κατάσταση αυτή και συνήθως αυτός που αντιλαμβάνεται την παρατεταμένη και ανησυχητική διακοπή της αναπνοής του είναι ο σύντροφός του.

Σε σοβαρές περιπτώσεις, η διακοπή της αναπνοής μπορεί να ξεπεράσει και τα 2 λεπτά.

Σήμερα μπορεί εύκολα να διαγνωσθεί το σύνδρομο της υπνικής άπνοιας με μικρές συσκευές που τοποθετεί στο σώμα του κατά την διάρκεια του ύπνου και καταγράφουν όλες τις φάσεις του και όλα τα επεισόδια διακοπής της αναπνοής. Ακολούθως αναλύονται οι καταγραφές και καθορίζεται η βαρύτητα της κάθε περίπτωσης.

Ποιοι οι προδιαθεσικοί παράγοντες που επηρεάζουν το ροχαλητό;

Μερικοί από τους παράγοντες που επηρεάζουν το ροχαλητό είναι:

• το φύλο (οι άνδρες ροχαλίζουν περισσότερο από τις γυναίκες), η ηλικία (άτομα μέσης ηλικίας ροχαλίζουν περισσότερο)
• η κληρονομικότητα (παρατηρείται σε πυκνικού τύπου άτομα παχύσαρκα με κοντό λαιμό όπως ο ασθενής της εικ.1)
• η αύξηση βάρους
• το κάπνισμα
• η κατανάλωση αλκοόλ και ηρεμιστικών φαρμάκων
• το πολύ φαγητό πριν τον ύπνο

Ροχαλητό & Υπνική Άπνοια: Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα;

Τα κυριότερα συμπτώματα του ροχαλητού και του συνδρόμου υπνικής άπνοιας είναι ο ανήσυχος ύπνος με όλα τα επακόλουθά του, όπως η πρωϊνή κεφαλαλγία, το αίσθημα κόπωσης, η υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας και η νωθρότητα που είναι πολλές φορές είναι αιτίες πρόκλησης ατυχημάτων (όταν ο ασθενής οδηγεί και αποκοιμιέται στο τιμόνι), οι διαταραχές της συγκέντρωσης, της προσοχής και της συμπεριφοράς και η μειωμένη απόδοση των παιδιών στο σχολείο.

Ποιες οι επιπτώσεις του Ροχαλητού & Της Υπνικής Άπνοιας;

Το ροχαλητό ενοχλεί κυρίως τους συντρόφους των ασθενών που αρχικά αλλάζουν δωμάτιο και το “ζευγάρι” κοιμάται χωριστά. Κάποιες φορές αποτελεί αιτία διαζυγίου. Αναφέρθηκε εξ άλλου ο κίνδυνος πρόκλησης ατυχημάτων.
Το Σύνδρομο Υπνικής Άπνοιας (Sleep apnea syndrome) έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις και στην υγεία του ασθενούς και είναι απειλητικό ακόμα και για την ίδια του τη ζωή, καθώς εμπλέκεται με υπέρταση, στεφανιαία νόσο, πρόκληση εγκεφαλικών επεισοδιών και αρρυθμιών.

Ροχαλητό: Ποια είναι η Θεραπεία;

Αλλαγή Τρόπου Ζωής

Αρχικά συστήνουμε στον ασθενή να αλλάξει τον τρόπο ζωής του. Συγκεκριμένα:

• Η απώλεια του σωματικού βάρους,
• H διακοπή του καπνίσματος και τη χρήσης αλκοόλ,
• H λήψη μικρών και ελαφρών γευμάτων το βράδυ,
• H άσκηση (περπάτημα) κλπ,

συνιστούν πιο υγιεινό τρόπος ζωής.
Ακόμη τον συμβουλεύουμε να κοιμάται στο πλάι για να διατηρείται πιο ανοιχτός ο αεραγωγός, και να αποφεύγει την λήψη ηρεμιστικών και υπναγωγών φαρμάκων.

Πότε κρίνεται αναγκαία η χειρουργική επέμβαση για τη θεραπεία του ροχαλητού;

Εάν δεν βελτιωθεί η κατάσταση με τα μέτρα αυτά επεμβαίνουμε χειρουργικά και δρούμε στην περιοχή που υπάρχει το εμπόδιο σε διάφορα σημεία του αεραγωγού ως ακολούθως:

α) Όταν λοιπόν υπάρχει εμπόδιο

1. Στην μύτη, όπως σκολίωση του ρινικού διαφράγματος (στραβό διάφραγμα), υπερτροφία των ρινικών κογχών, πολύποδες από αλλεργική ή άλλη ρινίτιδα ή δυσλειτουργία της ρινικής βαλβίδας, καταστάσεις που δημιουργούν απόφραξη, τότε το ροχαλητό διορθώνεται με την χειρουργική επέμβαση. Η χειρουργική επέμβαση απαιτεί εξιδεικευμένο χειρουργό Ωτορινολαρυγγολόγο για να μπορέσει να αντιμετωπίσει όλα τα πιο πάνω προβλήματα και τους συνδυασμούς του.
2. Στον ρινοφάρυγγα, όπως η υπερτροφία των αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια) στα παιδιά, τότε διορθώνεται με την χειρουργική επέμβαση (αδενοτομή).
3. Στον στοματοφάρυγγα όπως οι υπερτροφικές αμυγδαλές και η μεγάλη υπερτροφία της σταφυλής και της μαλθακής υπερώας (εικ.1), τότε διορθώνεται με την χειρουργική επέμβαση. Η χειρουργική επέμβαση, η Φαρυγγοπλαστική περιλαμβάνει την αφαίρεση των αμυγδαλών, την σμίκρυνση της σταφυλής και την συρίκνωση της μαλθακής υπερώας (UPPP). Η χρήση των Υπερήχων (ραδιοσυχνοτήτων) έχει διευκολύνει σημαντικά και έχει συμβάλλει στην επιτυχία και την απλοποίηση της επέμβασης αυτής.

β) Όταν υπάρχει εμπόδιο

1. Στον υποφάρυγγα και την ρίζα της γλώσσας, τότε δεν μπορούμε εύκολα να επέμβουμε χειρουργικά. Η χειρουργική αφαίρεση τμήματος της ρίζας της γλώσσας και άλλες δύσκολες τεχνικές δεν έχουν βρεί ακόμη ευρεία εφαρμογή.
2. Όταν υπάρχει πρόβλημα στον λάρυγγα και την τραχεία, τότε δεν μπορούμε εύκολα να επέμβουμε χειρουργικά.

Στις τελευταίες περιπτώσεις όπως και σε πολύ σοβαρές και ανεγχείρητες από τις πιο πάνω, η χρήση μάσκας Ο2 (c-pap) κατά την διάρκεια του ύπνου θεωρείται επιβεβλημένη.

Ποια η σημασία της εξατομικευμένης θεραπείας του ροχαλητού;

Θα λέγαμε ότι το πρόβλημα του ροχαλητού και της υπνικής άπνοιας απαιτεί μια σωστή ιατρική εξέταση έτσι ώστε να γίνει αξιολόγηση σε όλο το μήκος του αεραγωγού για να εντοπισθεί με ακρίβεια το εμπόδιο που προκαλεί την στένωση. Ακολούθως θα προταθεί η πιο κατάλληλη θεραπευτική αγωγή για την κάθε περίπτωση. Η θεραπεία του ροχαλητού δηλαδή είναι εξατομικευμένη και απαιτεί εξειδικευμένο χειρουργό.